चाेखाे माया डट कम: जन्मभूमि नेपाल र नेपालीहरूमा समर्पित

  जैसे भी हो शालग्राम चाहिए करिब ५ महिना अघिको अन्तिम शनिबारको बिहान । अकिञ्चन भीडमा आफैलाई हराएर थकाली किचन (मध्यवानेश्वर) वरपर खाजाघरविशेष धुइँपत्ताल खोजिरहेको थियो। त्यहाँ मसान्तमा यदाकदा आयोजन हुने कार्यालयको जमघटमा उपस्थित हुनु थियो तर समय भने अलि घर्किसकेको थियो। करिब ११ बजेसम्म भोकै भौँतारिनुपर्दा पेटमा मुसाले छुत्ती खेलिरहेका थिए।    घरबाट हिँडनुअघि गूगल म्यापमा खोज्दा ठ्याक्कै भेटिएको उक्त खाजाघर अस्तित्वमै नरहे जसरी बिलाएजस्तो भएको थियो। दक्षिण एशियाजस्तो खतरनाक भूखण्डमै रहेको भएपनि, तीन करोड जनसंख्याका लागि चाहिनेभन्दा जति नै बढी संख्यामा लेण्डुपहरू, क्विज्लिंगहरू, मीर जाफरहरू उपलब्ध भएपनि देशैसमेत यसरी बिलाउँदैन! हुन त अति चलासनधर्मी जातिका लागि देश एउटा स्थायी थातथलो भन्दा पनि एक बिसौनीजस्तो हुँदो रहेछ, चाहे त्यो भूस्वर्ग नै किन नहोस्। जनसंख्याको आधारमा विश्वको सबैभन्दा ठुलो देश, वैश्विक आर्थिक मन्दीबिच पनि करिब ७ प्रतिशतले आर्थिक वृद्धि हासिल गरिरहेको विश्वको पाँचौँ ठुलो अर्थतन्त्र (आकार करिब ३.५ ट्रीलियन) का लागि समेत सातौँ ठुलो विप्रेषणको स्रोत रहेको, अर्व...

Devendra Gautam  of ApEx caught up with water resources expert and former minister for water resources, Dipak Gyawali, to discuss Nepal-India water relations and the way forward.  What’s your take on major river deals with India? Indian scholars, including those from Bihar and Uttar Pradesh, have said this previously… India first decides that it needs this or that river and then imposes a treaty/agreement on Nepal. Besides, a treaty/agreement should be read in its wider political context, whether it’s the Treaty of Sugauli or the 1950’s Peace and Friendship Treaty.  Nepal entered into the Koshi Agreement after the overthrow of the Rana regime in the 1950’s. That was during the premiership of Matrika Prasad Koirala. The year 1958 saw Nepal under the premiership of BP Koirala signing the Gandak Agreement with India. These deals happened despite protests in Nepal.  For about 30 years of the Panchayat regime, no such treaty/agreement happened with India. In fact, the reg...