Posts

Showing posts from December, 2021

ज्ञानको काँचो वायु र राज्यशक्तिको मिश्रण घातक हुनसक्छ

-         देवेन्द्र गौतम साथीसंगीहरू , आफन्तहरू , परिचितहरूसँगका ' बहसहरूमा ' दिक्क लाग्ने गरी विषयवस्तुहरू दोहोरिइरहन्छन् । पाठकहरूलाई अनुमान भयो म केकस्ता विषयवस्तुहरूको उठान गर्दैछु ? बाटो बिराएको ' राजनीति ' ले टाट पल्टाएको देशमा कुराकानीको विषयवस्तु अरू के नै हुन सक्छ र ? गाउँमा सप्ताह लगाएका बेला सहभागीहरूले यन्त्रवत् रूपमा पण्डितजीको आदेश बमोजिम बेलाबेलामा प्रभुको जय जय भन्ने र फूल चढाउने किसिमका अभ्यासहरूबाट माथि उठ्न सकेका छैनन् हाम्रा बहसहरू , चाहे ती कोठे बहस होउन् वा बृहद बहसहरू नै किन नहोउन् ।   अनि यस्ता छिपछिपे ' बौद्धिक अभ्यासहरू ' मा प्रत्यक्ष / अप्रत्यक्ष रूपमा सहभागी हातमुख जोर्ने समस्याबाट माथि उठ्न नसकेका बहुसंख्यकहरू सामु कुहिरोको काग हुनु बाहेक अरू के नै विकल्प उपलब्ध हुन्छ र हाम्रोजस्तो मूलत : चुनावमुखी , ' मौलिक ' र ' समाजवाद उन्मुख ' लोकतन्त्रमा ? स्पष्ट छ , ती अवसरहरूमा राष्ट्रिय राजनीति केन्द्रमा रहन्छ । वास्तवमा नीत...

Life, death and afterlife at Pashupatinath (updated)

Image
Sowing of Satbeej in progress at Pashupatinath during Balachaturdashi. On that day, there was a kind of construction frenzy in front of the Vishwaruup temple at the Pashupatinath area.  Construction frenzy at a UNESCO-designated world heritage site? You must be kidding, hallucinating under the influence of weed or daydreaming. If construction work was going on in the UNESCO-designated site, what were all those capable officials of the Pashupati Area Development Trust doing? That is what you guys will most probably say.  Well, yours truly was not kidding nor he was under the influence of any kind nor daydreaming. Trying to whet your appetite for this piece, that is what yours truly was doing.  Got bored? Okay then. Without spinning the yarn any further, lemme talk about the 'construction frenzy' on that day.  What day was it? It was the day of Balachaturdashi.  On the said ‘site’, even grown-ups were acting like children. They would lay one or two...

खर्चिलो निर्वाचन प्रणालीको विकल्प सोचौँ

यी पंक्तिहरू कोर्दै गर्दा आफूलाई पुरातनपन्थी/संवर्द्धनवादी भनी चिनाउने एक राजनीतिक दल र वामपन्थी/साम्यवादी भनाउने अर्को राजनीतिक दलको महाधिवेशन सम्पन्न भइसकेको छ . संवैधानिक राजतन्त्र र हिन्दूराष्ट्रको जति फेर माला जपे पनि व्यवहारमा उक्त ‘पुरातनपन्थी/संवर्द्धनवादी’ दलको निवर्तमान नेतृत्वले ती दुइ मुद्दालाई खासगरी निर्वाचन अभियानका बेलामात्र खुब भजाउने र सरकारमा गइसकेपछि चाहिँ चटक्कै बिर्सने गरेको विसंगत विगत खासगरी मतदाताहरूले बिर्सनु हुँदैन . उक्त दलको हालै निर्वाचित नयाँ नेतृत्व आफूले उठाएका मुद्दाहरूप्रति इमान्दार देखिएला कि भनी आशा गर्ने ठाउँ छ, उसलाई शंकाको सुविधा दिने/नदिने जनता-जनार्दनले आसन्न स्थानीय र आमनिर्वाचनमार्फत् निर्णय गर्ने नै छन् . तर उक्त दलमा वर्षौँदेखि लिसोजस्तै टाँसिएको राजनीतिक नेतृत्वको बहिर्गमन र नयाँ, युवा नेतृत्वको आगमन स्वागतयोग्य छ . अन्य दलहरूमा यसै गरी टाँसिएका नेताहरूलाई पनि यसै गरी पाखा लगाउन सकियो भने राष्ट्रिय प्रजातन्त्र/लोकतन्त्रका लागि असाध्यै राम्रो हुनेछ . उक्त दलको निवर्तमान नेतृत्वको रोइलोले इतिहास पुस्तकहरूको पादटिप्पणीहरूमा ठाउँ पा...